Τι είναι η ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος ανήκει στους τέσσερις βασικούς συνδέσμους του γόνατος (πρόσθιος χιαστός, οπίσθιος χιαστός, έσω πλάγιος, έξω πλάγιος σύνδεσμος). Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος αποτελεί έναν από τους βασικότερους σταθεροποιητικούς μηχανισμούς της άρθρωσης του γόνατος, περιορίζοντας την πρόσθια ολίσθηση της κνήμης καθώς και τις στροφικές κινήσεις.
Η βίαιη διακοπή της συνέχειας του συνδέσμου, κυρίως κατά την διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων, ονομάζεται ρήξη προσθίου χιαστού. Πολλές φορές παρατηρούνται παράλληλα και άλλες συνοδές κακώσεις του γόνατος, όπως ρήξεις του έσω μηνίσκου ή και του έσω πλαγίου συνδέσμου (unhappy triad).
Ρήξη προσθίου χιαστού συνδέσμου (πηγή American Academy of Orthopaedic Surgeons)
Πως συμβαίνει μια ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
Υπάρχουν δύο βασικοί μηχανισμοί κάκωσης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των ρήξεων του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου οφείλονται σε στροφικές δυνάμεις κατά την απότομη αλλαγή της κατεύθυνσης του αθλητή. Ένα μικρότερο ποσοστό των ρήξεων οφείλεται σε άμεση πλήξη του γόνατος, συνήθως κατά τη σύγκρουση με κάποιον συναθλητή.
Πως γίνεται η διάγνωση
Οι πρωταρχικοί πυλώνες της διάγνωσης μιας ρήξης μηνίσκου είναι η λήψη του ιστορικού καθώς και μια λεπτομερής κλινική εξέταση. Ο ασθενής αναφέρει ένα θόρυβο (σχίσιμο) κατά τη στιγμή του τραυματισμού συνοδευόμενο από έναν οξύ πόνο στο γόνατο. Επίσης εμφανίζεται ένα έντονο οίδημα (πρήξιμο) της άρθρωσης. Επίσης πολλοί ασθενείς αναφέρουν ένα έντονο αίσθημα αστάθειας του γόνατος.
Σε περίπτωση κλινικής υποψίας ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι απαραίτητη η διενέργεια μιας μαγνητικής τομογραφίας του γόνατος, έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να αποφασιστεί η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
Μαγνητική τομογραφία ασθενούς με ρήξη προσθίου χιαστού συνδέσμου
Αντιμετώπιση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
Μια ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου δεν μπορεί να επανορθωθεί χωρίς χειρουργική αποκατάσταση, ωστόσο ο τραυματισμός μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά ή χειρουργικά αναλόγως της ηλικίας, του βαθμού της αστάθειας και της αθλητικής δραστηριότητας του ασθενούς.
Κατά κανόνα οι ρήξεις σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας, χωρίς συνοδές κακώσεις ή μεγάλη αστάθεια της άρθρωσης και με χαμηλό επίπεδο αθλητικής δραστηριότητας μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης.
Οι ρήξεις σε νεαρούς ασθενείς, σε ασθενείς που εμφανίζουν μεγάλη αστάθεια ή σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας που όμως θέλουν να διατηρήσουν ένα υψηλό επίπεδο αθλητικών δραστηριοτήτων απαιτούν χειρουργική αντιμετώπιση με τη μέθοδο της αρθροσκοπικής συνδεσμοπλαστικής.
Για την αποκατάσταση της βλάβης απαιτείται εξαρχής η λήψη ενός μοσχεύματος από τον ίδιο τον ασθενή. Κατά κανόνα χρησιμοποιείται ένας εκ των τενόντων των οπίσθιων μηριαίων (ημιτενοντώδης), ενίοτε και ο ισχνός. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο επιγονατιδικός τένοντας ή ο τένοντας του τετρακεφάλου. Στην συνέχεια το μόσχευμα προετοιμάζεται κατάλληλα και τοποθετείται αρθροσκοπικά στην ανατομική θέση του τραυματισμένου συνδέσμου.
Στην κλινική Ορθοπαιδικής και Αθλητικής Ορθοπαιδικής του νοσοκομείου Metropolitan Hospital, εφαρμόζουμε την τεχνική All inside, μια πρωτοποριακή τεχνική που εξασφαλίζει μικρότερη οστική απώλεια, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα καθώς και μεγαλύτερη δύναμη κατά την κάμψη του γόνατος. Ταυτόχρονα μπορούν να επιδιορθωθούν οι συνοδές κακώσεις του γόνατος, εξασφαλίζοντας άριστα λειτουργικά αποτελέσματα.
Έπειτα από μια συνδεσμοπλαστική, ακολουθεί ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις αθλητικές του δραστηριότητες μετά την πάροδο περίπου 6 μηνών.
Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου - Συχνές ερωτήσεις
Μια ρήξη προσθίου χιαστού μπορεί να προληφθεί ως ένα βαθμό. Η πρόληψη αφορά κυρίως αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα επίφοβα για τέτοιου είδους κακώσεις της άρθρωσης του γόνατος. Η πρόληψη επιτυγχάνεται με την βοήθεια ειδικών προπονητικών προγραμμάτων που επικεντρώνονται στον κατάλληλο νευρομυικό έλεγχο του γόνατος. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν πλειομετρικές ασκήσεις, ασκήσεις ισορροπίας και ενδυνάμωσης-σταθερότητας τα οποία πρέπει να εφαρμόζονται σε σταθερή βάση για να είναι αποτελεσματικά.
Η σωστή θεραπευτική προσέγγιση μιας ρήξης προσθίου χιαστού είναι διαφορετική για κάθε άτομο και εξαρτάται από τον ασθενή και τις δραστηριότητες του. Σημαντικοί παράγοντες που λαμβάνονται υπόψιν κατά την επιλογή της θεραπείας, συντηρητικής ή χειρουργικής είναι η ηλικία του ασθενούς, οι καθημερινές του απαιτήσεις (είδος της εργασίας, αθλητικές δραστηριότητες κτλ.), οι τυχόν συνυπάρχουσες κακώσεις του γόνατος καθώς και ο βαθμός της αστάθειας που του προκαλεί η ρήξη.
Ο ορθοπεδικός αντικαθιστά τον σπασμένο πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο με ένα αυτόλογο μόσχευμα, δηλαδή ένα μόσχευμα που προέρχεται από τον ίδιο τον ασθενή. Συγκεκριμένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι τένοντες των οπισθίων μηριαίων μυών, τμήμα του επιγονατιδικού τένοντα ή τμήμα του τένοντα του τετρακεφάλου. Η επιλογή του ιδανικού μοσχεύματος είναι πάντα εξατομικευμένη. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν συνθετικά μοσχεύματα, τα οποία όμως υστερούν των αυτόλογων μοσχευμάτων.
Στο παρελθόν έγιναν πολλές προσπάθειας συρραφής του ¨σπασμένου¨ χιαστού συνδέσμου. Όλες αυτές οι προσπάθειες δυστυχώς είχαν απογοητευτικά αποτελέσματα και γρήγορα εγκαταλείφθηκαν. Σήμερα το gold standard της αποκατάστασης μιας ρήξεως του προσθίου χιαστού συνδέσμου είναι η αρθροσκοπικά υποβοηθούμενη αρθροπλαστική.
Το κόστος της αρθροσκοπικά υποβοηθούμενης συνδεσμοπλαστικής προσθίου χιαστού συνδέσμου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες:
- Το είδος του μοσχεύματος και ο τρόπος καθήλωσης του
- Το κόστος των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν
- Την ύπαρξη συνοδών βλαβών
- Το νοσηλευτικό ίδρυμα που θα πραγματοποιηθεί η επέμβαση καθώς και η θέση νοσηλείας (μονόκλινο, δίκλινο, τρίκλινο)
- Την συμμετοχή του ταμείου του ασθενούς
- Την ύπαρξη ιδιωτικής ασφάλειας
Για περισσότερες λεπτομέρειες για τη διαδικασία και το κόστος της επέμβασης παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας.
Ο ιατρός Γεώργιος Ροντογιάννης είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Εργάστηκε το 2012 έως και το 2021 στην Γερμανία, όπου και απέκτησε μεγάλη εμπειρία τόσο στον τομέα των αρθροπλαστικών και των αρθροσκοπήσεων όσο και σε αυτόν της τραυματολογίας.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα ανέλαβε επιμελητής της κλινικής Ορθοπαιδικής και Αθλητικής Ορθοπαιδικής του Metropolitan Hospital και παράλληλα διατηρεί ορθοπαιδικό ιατρείο στη Χαλκίδα.